از ۲۵ سپتامبر روز نسل کشی هزارهها توسط عبدالرحمان و اولین سالیاد قربانیان حمله تروریستی آموزشگاه کاج در ماساچوست آمریکا یادبود به عمل آمد.
برنامه یادبود از ۲۵ سپتامبر روز نسل کشی هزارهها و اولین سالیاد قربانیان حملهی تروریستی آموزشگاه کاج روز شنبه ( ۸ میزان / ۳۰ سپتامبر ) از سوی تعدادی از فعالان حقوق بشر، محققین، استادان دانشگاه و هزارههای مقیم ماساچوست آمریکا برگزار گردید.
داکتر مستوره شفایی مدافع حقوق زن و محقق در دانشگاه هاروارد در مورد تاریخچه حوادث و ظلمهایی که بر سر هزارهها صورت گرفته صحبت نمود.
او در سخناناش گفت که هزارهها به عنوان یکی از اقوام پرنفوس افغانستان، تاریخ مملو از خشونت، جنایت و تبعیض سیستماتیک و غصب سرزمین و داراییهای شان را تجربه کردهاند.
داکتر سیما سمر رئیس پیشین کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان یکیدیگر از سخنرانهای این محفل بود. او با اشاره به تاریخ نسل کشی هزارهها گفت که این روز باید زنده نگهداشته شود و همهی ما مسوول هستیم بهویژه کسانیکه خارج از افغانستان زندگی میکند.
او در ادامه افزود باید دربارهی این اتفاق صحبت کرد و از فراموشی آن جلوگیری کنیم. قضایا باید به درستی مستند سازی شوند، و این وظیفهی همهی ماست، به ویژه نسل جوان و تحصیلکرده که باید در این زمینه تلاش کنند.
داکتر زهرا لطفی استاد دانشگاه نیز در این محفل در بارهی به حاشیه راندان هزارهها که نوعی از ستمگری است و شامل بیعدالتی ساختاری میشود صحبت کرد و گفت که بیعدالتی ساختاری در مقابل هزارهها از دوران حکومت امیرعبدالرحمان پایه گذاری شده و هنوز هم ادامه دارد.
استاد جاوید رضایی سخنران پایانی این محفل در مورد حوادث اخیری که بالای هزارهها در افغانستان جریان دارد یاد آور شد و گفت که حمله تروریستی بر آموزشگاه کاج و شفاخانه نساء ولادی را به عنوان نمونهی از نسل کشی هزارهها در عصر امروز میتوان یاد کرد.
وی تاکید کرد که بنابر گواه تاریخ نسل کشی هزارهها باید به رسمیت شناخته شود تا مردم هزاره نیز بهطور مساوی با سایر اقوام افغانستان از حقوق خود بهرهمند شده و زندگی آرامی داشته باشند.
از ۲۵ سپتامبر به عنوان روز شکست هزارستان به دست عبدالرحمان یاد میشود که ۶۲ فیصد هزارهها به طور وحشتناکی قتل عام و نسل کشی شدند.