دیدهبان حقوق بشر ابراز داشته‌است که سیاست‌های آموزشی طالبان نه تنها به دختران و زنان آسیب می‌رساند، بلکه در زمینه آموزش پسران نیز شکست خورده است.
طالبان در طول بیش از دو سالی که قدرت را به‌دست گرفته‌اند با وضع محدودیت‌ها و قانون‌های سخت‌گیرانه، دختران و زنان را از آموزش بازداشته‌اند. اکنون دیدهبان حقوق بشر آموزش پسران را نیز شکست خورده می‌داند.
بر اساس گزارش دیدهبان حقوق بشر که روز سه‌شنبه (۱۴ قوس/ ۵ دسامبر) به نشر رسیده است، سیاست‌های آموزشی نادرست طالبان که منجر به خروج معلمان واجد شرایط و تغییرات واپس‌گرای برنامه‌های درسی شده‌است، به پسران و دختران و زنان آسیب می‌رساند.
دیدهبان حقوق بشر همچنین ابراز داشته‌است که افزایش ترس در مورد حضور در مدرسه، کاهش حضور در مدرسه، و از دست دادن امید به آینده از آثار این تغییرات و سیاست‌های آموزشی می‌باشد که این عمل منجر بهایجاد یک نسل از دست رفته می‌شود.
دیدهبان حقوق بشر از دولت‌های مرتبط و آژانس‌های سازمان ملل تقاضا کرد تا طالبان را وادار سازند که به ممنوعیت تبعیض‌آمیز تحصیل دختران پایان داده و از نقض حقوق پسران برای تحصیل با کیفیت دست بردارند.
این گزارش ۱۹ صفحه‌ای تحت عنوان «مدرسه‌ها در مورد پسران نیز شکست می‌خورند» از تاثیراتی که سیاست‌ها و اقدامات طالبان از زمان تصرف کشور در آگوست ۲۰۲۱ بر آموزش گذاشته است گزارش داده که نشان‌دهنده این است که این سیاست‌ها تحصیل پسران افغانستان را نیز به خطر می‌اندازد.
طبق این گزارش اخراج معلمان زن، افزایش استفاده از تنبیه بدنی و تغییرات قهقرایی در برنامه درسی از جمله نتایج سیاست‌هی آموزشی طالبانمی‌باشند.
دیدهبان حقوق بشر معتقد است که با وجود اینکه ممنوعیت‌های طالبان برای تحصیلات متوسطه و عالی دختران و زنان توجه جهانی را به خود گرفته، آسیب جدی به سیستم آموزشی پسران کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
سحر فطرت، دستیار محقق حقوق زنان در دیدهبان حقوق بشر و نویسنده این گزارش گفت: طالبان آسیب‌های جبران ناپذیری به سیستم آموزشی افغانستان برای پسران و همچنین دختران وارد می‌کنند. آن‌ها با آسیب رساندن به کل سیستم مدرسه در کشور، خطر ایجاد نسل گمشده‌ای را دارند که از آموزش با کیفیت محروم هستند.
در این گزارش همچنین آمده‌است که عمیق‌تر شدن بحران‌های انسانی و اقتصادی در افغانستان، باعث می‌شود که تقاضای بیشتری از پسران برای کار برای حمایت از خانواده‌های شان به‌وجود بیاید و بسیاری از آن‌ها را مجبور به ترک تحصیل به طور کلی کرده است. این امر آسیب‌های زیادی به سلامت روانی آن‌ها وارد می‌کند که منجر به افزایش اضطراب و افسردگی در آن‌ها می‌گردد.
در این گزارش از تنبیه بدنی کودکان در مدارس به‌عنوان نقض حقوق بشر ذکر شده است که استفاده از خشونت برای تنبیه کودکان باعث درد و رنج بی مورد، تحقیرآمیز و آسیب به رشد، موفقیت تحصیلی و سلامت روان کودکان می‌شود. کمیته حقوق کودک سازمان ملل متحد دریافته است که هرگونه تنبیه بدنی بر اساس قوانین بین المللی ممنوع است و همه کودکان حق دارند در محیطی عاری از خشونت آموزش ببینند. کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد حقوق کودک، که افغانستان در سال ۱۹۹۴ آن را تصویب کرد، حقوق کودکان را برای آموزش، ایمنی و حفاظت از خشونت تعیین می‌کند.
فطرت همچنین افزوده‌است: تاثیر طالبان بر سیستم آموزشی امروز به کودکان آسیب می‌رساند و آینده افغانستان را تحت الشعاع قرار خواهد داد. برای رسیدگی به بحران تحصیلی افغانستان به یک واکنش بین المللی فوری و موثر به شدت نیاز است.
