منبع: منتشر شده در روزنامه داون پاکستان ٢٦ اپريل ٢٠٢٣
برگردان: فرحناز نعمتی
واشنگتن پست: درباره کتاب جدیدی که به طالبان پرداخته است نگاهی انداخته، در این کتاب نوشته شده که امیر خان متقی وزیر امور خارجه طالبان قبل از اینکه از هند بخواهد دیپلمات ها و کارکنان فنی خود را به کابل بازگرداند، با جنرال قمر جاوید باجوا، فرمانده سابق ارتش پاکستان دیدار مفصلی داشته است.
مارگین ویبنوام، محقق ارشد امور جنوب آسیا در واشنگتن، گفت: “این کتاب تصمیمات اصلی را که منجر به تصاحب قدرت توسط طالبان می شود” آشکار می کند و توضیح می دهد که “چگونه طالبان به عنوان حاکمان تلاش می کنند تا فشارها برای گذار را با ایدئولوژی افراط گرایانه خود آشتی دهند”.
این کتاب توسط حسن عباس، که در دانشگاه دفاع ملی (NDU)، واشنگتن تدریس می کند، نوشته شده است و در ایالات متحده منتشر شد. آقای عباس مینویسد که بازگشت هند به کابل “بدون پاکستان نمی توانست اتفاق بیفتد – و پاکستان به این ترتیب اقدام نمود، زیرا ممکن بود چشم انداز کمکها را برای طالبان در افغانستان باز کند.”، با این استدلال که پاکستان به همان اندازه از دریافت حمایت مالی برای اداره افغانستان ناامید است كه طالبان هستند.
این کتاب اشاره میکند که هند منافع استراتژیک در افغانستان دارد، اگرچه اشاره میکند که بر خلاف روسیه و چین، هند پس از تسلط طالبان، روابط دیپلماتیک خود را با افغانستان قطع کرده است.
اما در این کتاب همچنین اشاره شده است که «هند اکنون به طور جدی در حال ارزیابی مجدد موقعیت خود و حرکت به سمت یک اقدام متوازن در تلاش برای تعامل با طالبان و کمک به ثبات افغانستان قدم بر میدارد».
این کتاب در مورد اینکه چرا طالبان مشتاق اصلاح روابط با هند هستند، میگوید: «هدف طالبان واضح است – مشروعیت و به رسمیت شناختن بینالمللی». حاکمان جدید کابل همچنین به “سرمایه گذاریهای خارجی عظیم برای بازسازی و احیای کشور” نیاز دارند و هند منابع لازم برای انجام این کار را دارد.
برای نشان دادن نفوذ جنرال باجوا در افغانستان، این کتاب داستان هدایت الله بدری وزیر مالیه طالبان را روایت میکند که به نام گل آقا اسحقزی نیز شناخته میشود، او از دست دستگاه امنیتی پاکستان رنج برده است.
بعداً آقای متقی «شخصاً او را نزد جنرال باجوا برد تا دست دوستی دراز کند». این کتاب ادعا میکند که فقط اشاره مثبت آقای باجوا به او این فرصت را داد تا وزیر مالیه کشور شود.
این کتاب همچنین به سفر فیض حمید رئیس سابق آی اس آی به کابل بلافاصله پس از تسلط طالبان پرداخته و مدعی شده است که وزارت امور خارجه به جنرال حمید توصیه کرده بود در سفارت پاکستان در کابل بماند، “اما رئیس آی اس آی که بیش از حد مطمئن بود آن را رد کرد”.
بعداً، در دیدار با سیاستمداران پاکستانی، از جمله بلاول بوتو زرداری، وزیر امور خارجه، از اقدام خود دفاع کرد و گفت که روسای استخبارات ایالات متحده و چین نیز در آن زمان از کابل دیدن کرده بودند.
به او یادآوری شد که «تنها از او عکس گرفته شد» و «عکسها و کلیپهای وی در حال نوشیدن چای در هتل سرنا کابل در فضای مجازی پخش شده است».
این کتاب استدلال میکند که «تصاویر شواهدی از نفوذ عظیم» پاکستان بر طالبان ارائه میدهد و به پاکستان و همچنین طالبان آسیب میرساند.
این کتاب همچنین نفوذ روزافزون گروه شبهنظامی داعش در افغانستان را بررسی میکند و اشاره میکند که از اگوست ۲۰۲۱، زمانی که طالبان کابل را تصرف کردند، تا آگوست ۲۰۲۲ مسئولیت ۲۶۲ حمله در این کشور را بر عهده گرفت.
این روند یکی از موضوعات مهم در دستور کار گفتگوی بین رئیس آی اس آی، جنرال ندیم انجم، و ویلیام برنز، رئیس سیا در اوایل ماه می ۲۰۲۲ در واشنگتن بود. در این کتاب آمده است: هیئت پاکستانی شامل جنرال حمید، رئیس سابق آی اس آی نیز بود.
آقای برنز به آنها گفت که با این سرعت رشد، داعش می تواند تا اواسط سال ۲۰۲۳ کنترل ۲۰ درصد از افغانستان را به دست گیرد. در پاسخ، جنرال انجم بر نیاز به هدف قرار دادن رهبری ارشد (گروه) و به اشتراک گذاری اطلاعات تاکید کرد.
در این کتاب آمده است که در پایان این نشست: “هر دو طرف به یک نتیجه جالب رسیدند، طالبان افغانستان دیگر تهدید اصلی برای امنیت ملی ایالات متحده و کشورهای همسایه افغانستان نیستند، تهديد اصلى داعش است.
در این کتاب ادعا شده است که در روزهای آغازین تسلط طالبان، جنرال حمیدفیضی از فرماندهان عالی رتبه طالبان درخواست کرده بود که «به عبدالله عبدالله و حامد کرزی چند مناصب بلندپروازانه پیشنهاد دهد» اما آنها با این کار موافقت نکردند.
این کتاب همچنین بر تمایل چین برای درگیر ماندن با رژیم طالبان تأکید میکند و خاطرنشان میکند که «چین نه تنها سفارت خود را باز نگه داشت، بلکه از وضعیت جدید طالبان نیز استقبال کرد» و از شورای امنیت سازمان ملل خواست تا بودجههای افغانستان را آزاد کند.